Markegrens De Lutte en Beuningen 2018-heden

De werkgroep is in 2018 begonnen om de grenzen van de Marke Beuningen weer zichtbaar te maken. Daarbij wordt ook een gedeelte van de westgrens van de Marke De Lutte met de Marke Rossum en de Marke Volthe meegenomen. Op de zoektocht naar grensstenen waren belangrijke brondocumenten:

  • De loakgang uit 1652, die in het Luttermarkeboek is beschreven;
  • De proces-verbalen der grensbepaling van de gemeente Losser, de gemeente Denekamp en Weerselo uit 1827;
  • De kadastrale kaart uit 1832
  • Gegevens van Hennie Engelbertink
Kaartje Marke Beuningen en deel Marke De Lutte

Op de grens van de Marke De Lutte met de Marke Rossum zijn 3 originele markestenen aangetroffen. Bij het roode steenke was al in augustus 2017 een informatiebordje geplaatst. In januari 2020 zijn de andere 2 originele markestenen van informatiebordjes voorzien.

Op de grens van de Marke De Lutte met de Marke Volthe zijn 2 originele markestenen aangetroffen en zijn op 4 locaties vervangende stenen geplaatst: 2 op 16 februari 2019 en 2 op 16 oktober 2020. Eén van deze laatste 2 stenen is geplaatst op de locatie waar oorspronkelijk de driemarkensteen De Lutte-Volthe-Beuningen lag. Bij 4 van deze 6 stenen zijn in januari 2020 informatiebordjes geplaatst, bij 2 stenen moet dat nog gebeuren. Bij de zoektocht naar stenen is de driemarkensteen De Lutte-Rossum-Volthe niet gevonden. Dit werd vooral veroorzaakt door het feit dat deze steen ook niet in onze bronnen werd vermeld en ook niet op de kadastrale kaart van 1832 stond aangegeven.

De loakgang van juni 2019 startte bij de laatste 2 locaties van de grens van Marke De Lutte met Marke Volthe en is vervolgens verdergegaan langs de grens van de Marke De Lutte met de Marke Beuningen. Daarbij werden twee locaties vastgesteld in samenspraak met Peter Wester, de eigenaar van de betreffende grond langs deze grens. Peter heeft in 2020 op een van deze locaties, de originele steen herplaatst die daar weggehaald was en op de andere locatie een vervangende steen geplaatst. Ook zijn bij deze loakgang nog enkele andere locaties bekeken, waarbij op één locatie een originele markesteen werd teruggevonden.

Bij een volgende loakgang in december 2019 zijn 9 locaties verkend, gedeeltelijk voor de tweede keer, en daarbij zijn nog eens 2 originele markestenen teruggevonden. Vermeldenswaard is dat over de gevonden stenen in begin 2020 artikelen zijn verschenen in Tubantia, de weekbladen en bij Natuurmonumenten. Op één van de locaties, aan de Veldweg, lag slechts een heel klein steentje in de berm. In januari 2020 heeft één van de noabers een grotere steen boven op het kleinere steentje gelegd.

Op 29 juni 2020 en 15 juni 2021 heeft de werkgroep de grens tussen de locatie aan de Veldweg en de Duitse Grens verder verkend. Daarbij zijn 9 locaties bezocht. Op 2 locaties zijn originele stenen teruggevonden.

Uiteindelijk zijn bij het veldonderzoek van de werkgroep langs de grens van Beuningen en De Lutte 6 stenen teruggevonden en moesten er op 15 locaties vervangende stenen worden geplaatst. Op vrijdagmorgen 4 maart 2022 heeft de werkgroep met behulp van de gemeente Losser op de meeste plaatsen deze vervangende grensstenen gelegd. Zie ook verder het nieuwsitem op de algemene site van DDM daarover. Bij deze plaatsing is bij de locatie aan de rand van de Puntbeek op het bosweggetje in het verlengde van de Bentheimerdijk een extra steen gelegd om wandelaars te verwijzen naar de markesteen die iets oostelijk in het bos ligt.

Omdat op deze morgen niet alle stenen op hun definitieve plaats konden worden gelegd is de afgelopen maanden de hulp ingeroepen van noabers om dit alsnog te realiseren.

De winterperiode 2022/2023 zal de werkgroep gebruiken om bij de 22 stenen langs de grens van Beuningen en De Lutte informatiebordjes te plaatsen. Daarbij zal ook bij de steen langs de grens van De Lutte en Volthe een informatiebordje worden gezet.

Daarnaast heeft de werkgroep in samenspraak met Routenetwerken Twente een ontwerp gemaakt voor de achterzijde van het routenetwerkpaneel op de T-splitsing van de Lutterzandweg en de Beversborgweg bij het Omleidingskanaal. Op dit paneel, dat de komende tijd geplaatst gaat worden, zal aandacht worden besteed aan de markegrens tussen De Lutte en Beuningen.

De oostgrens van de Marke Beuningen is de rijksgrens met Duitsland, die grotendeels langs de Vrijdijk loopt. Omdat hier de nodige grenspalen staan, zal de markegrens daarom niet verder in beeld worden gebracht.

Op 18 september 2021 heeft de werkgroep samen met een delegatie van Heemkunde Denekamp de grens van de Marke Beuningen met de Marke Denekamp verkend vanaf de Duitse grens tot aan het driemarkenpunt Beuningen, Volthe en Denekamp aan de Schiphorstdijk in de buurt van de watermolen van het Singraven. Deze grens is momenteel ook de grens tussen de gemeenten Losser en Dinkelland. Bij deze zoektocht werden 11 locaties bekeken. Op 5 plaatsen werden originele markestenen aangetroffen. Op de andere zes locaties moeten nog vervangende stenen worden geplaatst. Met sommige grondeigenaren en/of omwonenden is tijdens de loakgang of vlak daarna al gesproken over de plaatsing van vervangende stenen.

Tijdens deze loakgang werd aan de weg tussen Denekamp en Oldenzaal ter hoogte van het vroegere hotel Kampbeek een steen ontdekt, die nog niet gevonden was door heemkunde Denekamp. Ook werd een nieuwe plaats voor de steen bij de Dinkelbrug bij Hoge Ende gevonden. De originele steen, die vlak bij de Molendijk lag is tijdelijk door de beheerder van Singraven verwijderd, maar mag t.z.t. weer verplaatst worden naar de locatie dicht bij de Dinkelbrug, vlakbij waar hij vroeger ook heeft gelegen.

In 2023 zal de werkgroep in overleg met Heemkunde Denekamp op deze grens vervangende stenen laten plaatsen en alle locaties van informatiebordjes voorzien.

 De werkgroep heeft op 23 november 2021 en 12 april 2022 de grens van de Marke Beuningen met die van Volthe verkend. Deze grens is momenteel ook de grens tussen de gemeenten Losser en Dinkelland.

Op de negen locaties waar markestenen zouden moeten liggen, zijn geen stenen op zichtlocatie gevonden. Volgens de heer Ensink, één van de bewoners langs deze grens, hebben zij in de 80’er jaren van de vorige eeuw op twee markesteenlocaties de betreffende originele markestenen in de grond laten zakken, ruim een meter diep. Op foto’s van Hennie Engelbertink uit 1983 zijn deze stenen nog te zien. Op het driemarkenpunt van de marken De Lutte, Volthe en Beuningen is al een vervangende steen geplaatst (zie boven). Op 4 locaties is het mogelijk om vervangende stenen te leggen. Op één van die locaties aan de Volterdijk zal op het informatiebordje aan bovengenoemde twee grensstenen, die daar in de grond moeten liggen, aandacht worden geschonken. Op 2 locaties is het wellicht mogelijk een vervangende steen te leggen, op 1 locatie is het naar ons idee niet zinvol om een vervangende steen te leggen.

 Nog in 2023 of uiterlijk in het voorjaar van 2024 zal ook dit grensgedeelte van vervangende stenen en informatiebordjes worden voorzien.